सांस्कृतिक, प्राकृतिक सम्पदाले साझा भविष्यको लागि नेतृत्व गर्दछ

“विश्वले जलवायु परिवर्तनदेखि लिएर हिंसात्मक द्वन्द्वसम्मका चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको बेला मानवताको साझा विगत छ । साझा भविष्यका लागि काम गरिरहनुपर्छ भन्ने कुरा सम्झनु जरुरी छ ।” संयुक्त राष्ट्रसङ्घका एक अधिकारीले भन्नुभयो ।
पूर्वी एसियाका लागि युनेस्को क्षेत्रीय कार्यालयका निर्देशक शाहबाज खानले विश्व सम्पदा स्थलहरूको शिलालेखले साझा जिम्मेवारीको सम्झनाको रूपमा काम गरेको बताउनुभयो यसले सदस्य राष्ट्रहरूको संयुक्तरूपमा त्यस्ता साइटहरूको संरक्षण गर्ने प्रतिबद्धता देखाउँछ ।
खानले चाइना डेलीलाई एक विशेष अन्तर्वार्तामा भन्नुभयो, “विरासत भनेको विगतको हाम्रो विरासत हो – हामी आज जेसँग बाँचिरहेका छौँ, के हामी भावी पुस्तालाई हस्तान्तरण गर्छौँ ?”
युनेस्कोले मानवताको लागि उत्कृष्ट मानिने सांस्कृतिक र प्राकृतिक सम्पदास्थलहरूको पहिचान, संरक्षण र संरक्षणलाई प्रोत्साहन गर्न खोजेको छ । जुलाईमा भारतको नयाँ दिल्लीमा भएको विश्व सम्पदा समितिको ४६ औँ सत्रमा पेइचिङ सेन्ट्रल एक्सिस र चीनका दुईवटा प्राकृतिक सम्पदा क्षेत्रलाई युनेस्कोको विश्व सम्पदा सूचीमा अङ्कित गरिएको थियो । पेइचिङले त्यस्ता साइटहरूको सङ्ख्याको आधारमा इटालीपछि दोस्रो स्थान बनाएको थियो ।
पेइचिङका धेरैभन्दा धेरै विश्व सम्पदास्थलहरूको भ्रमण गरेका खानले भन्नुभयो कि उहाँ यी “खुला–एयर म्युजियम र पुस्तकालयहरू जसले पुस्तासम्म ज्ञान, सीप र मूल्यहरूको प्रसारणमा योगदान पु¥याउँछन् ।”
सन् २०२१ मा फुजियान प्रान्तको फुझाउमा भएको विश्व सम्पदा समितिको ४४ औँ अधिवेशनलाई पठाएको बधाई पत्रमा राष्ट्राध्यक्ष सी चिन फिङले विश्वको सांस्कृतिक र प्राकृतिक सम्पदाको संरक्षण, सम्पदा र सदुपयोग गर्नु हाम्रो साझा जिम्मेवारी हो भनेका छन् । मानव सभ्यताको निरन्तरता र विश्वको दिगो विकासको लागि महत्वपूर्ण छ ।”
खानले सीको विचारसँग आफू पूर्ण सहमत भएको बताउनुभयो । उहाँले पेइचिङ सेन्ट्रल एक्सिसलाई उद्धृत गर्नुभयो । जसले सहरी योजनाले समयसँग तालमेल राख्न कसरी परिवर्तन भयो भन्ने उत्कृष्ट उदाहरणको रूपमा युआन राजवंश (१२७१–१३६८) कालमा स्थापना गरिएको थियो ।
“हिमालयदेखि बडाइन जरान मरुभूमिसम्म, चीनका सम्पदा स्थलहरू लोपोन्मुख प्रजातिहरूको संरक्षण र पारिस्थितिक सन्तुलन कायम राख्न महत्वपूर्ण छन्,” खानले भन्नुभयो । चीनले विश्व सम्पदा क्षेत्रको संरक्षण र उपयोगलाई आफ्नो राष्ट्रिय विकास रणनीतिमा समाहित गरेको र यसलाई सांस्कृतिक र पारिस्थितिक सभ्यताको आधारशिलाको रूपमा मान्यता दिएको उहाँले बताउनुभयो ।
चीन एक प्रमुख विश्वव्यापी खेलाडी भएकाले सम्पदा संरक्षणमा यसको नेतृत्व र उदाहरणले अन्य देशहरूलाई विशेषगरी बेल्ट एन्ड रोड इनिसिएटिभको सन्दर्भमा, जहाँ सांस्कृतिक आदानप्रदान र सम्पदा संरक्षण महत्वपूर्ण अङ्गहरू छन्, उहाँले भन्नुभयो ।
खानले सी चिनफिङले अघि सारेको वैश्विक सभ्यता अगुवाइ (ग्लोबल सिभिलाइजेसन इनिसिएटिभ) ले सांस्कृतिक विविधता र अन्तर्राष्ट्रिय सहयोगका लागि विश्वव्यापी संवादमा बहुमूल्य योगदान रहेको बताउनुभयो ।
“यसले बढ्दो अन्तरसम्बन्धित संसारमा पारस्परिक सम्मान र समझदारीको महत्वलाई जोड दिन्छ । थप समावेशी तथा शान्तिपूर्ण विश्वव्यापी समुदाय निर्माण गर्न युनेस्कोको जारी प्रयासलाई समर्थन गर्दछ,“ उहाँले भन्नुभयो ।
द्वन्द्वलाई दुर्भाग्यपूर्ण भन्दै संयुक्त राष्ट्रका अधिकारीले यस्ता समस्याहरू समाधान गर्नका लागि संवाद, आपसी समझदारी र सबै सभ्यताहरूको सम्मानको प्रयोग गरेर वकालत गर्नुभयो ।
“हामीले गरेका गल्तीहरूबाट पाठ सिक्नुपर्छ, गरिएका आविष्कारहरूबाट पाठ सिक्नुपर्छ र सबैले योगदान गरेको राम्रो विचारलाई सम्मान गर्नुपर्छ,“ उहाँले भन्नुभयो ।
चाइनिज क्लासिक जर्नी टु द वेस्टका ठूला फ्यान रहेका खानले उपन्यास विचारको अन्तरसांस्कृतिक संलयनको उदाहरण हो र यसले कठिन समयमा मानवताको बारेमा के राम्रो छ भनेर देखाएको बताउनुभयो ।
चिनियाँ बौद्ध भिक्षु जुआनजाङ र उनका तीन साथीहरू, बाँदर राजाको रूपमा पनि चिनिने सन् बुकोङसहितको तीर्थयात्राको काल्पनिक विवरणको रूपमा उपन्यासले व्यापक प्रशंसा पाएको छ ।
“हामी भित्र ज्ञानको खोजी छ । हामीले हाम्रो जीवनमा धेरै कठिनाइहरू पार गर्नुपर्दछ र हामी दृढ रहनुपर्छ । हामीले सिक्न जारी राख्न आवश्यक छ । हामीले हाम्रो सिकाइलाई अरूलाई सकारात्मक र विनम्र तरिकामा पु¥याउन आवश्यक छ । झुआन्जाङले गरे जस्तै, खानले भन्नुभयो । “म भन्न चाहन्छु कि धर्म वा आस्थाको भेषविना हामीमध्ये प्रत्येकमा एक झुआन्जाङ छ ।
उहाँले उपन्यासबाट प्रेरित चिनियाँ भिडियो गेम ब्ल्याक मिथः वुकोङले संसारलाई आँधीमा पारेकोमा कुनै आश्चर्यको विषय नभएको बताउनुभयो । “म पक्का छु कि त्यहाँ धेरै बनाउन बाँकी छ ।”

चाइना डेली अनलाइनबाट
अनुवाद : प्रकाश