सम्पादकीय Archives

सम्पादकीय

नेकपाको ११ बुँदे अनुशासन गधाको छाला ओढेको ब्वाँसो
घाँसे मैदानमा रहेका गाईवस्तुले ब्वाँसोलाई चिनेपछि शिकारी ब्वाँसोलाई पिर परेछ । ब्वाँसो देख्नासाथ गाईवस्तु भागाभाग गर्न थाले । त्यस्तो तालले आफू भोकै मर्ने पिरले ब्वाँसोले जुक्ति निकालेछ–गधाको छाला ओढेर गाईवस्तुको शिकार गर्ने । ब्वाँसोले गधाको छाला ओढेछ, निर्धा गाईवस्तुले ब्वाँसोलाई गधा सम्झेछन्, भागेनन् । ब्वाँसोको हिंस्रक जालोमा फसेछन्–विचरा गाईवस्तु । ‘पार्टीभित्र अनुशासनहीनता बढेकोमा चिन्ता गर्दै’ सत्तारुढ नेकपाले नेता–कार्यकर्ताको नाममा ११ […]
अधिनायकवाद र तानाशाहको फरक–फरक दृष्टि ?
पुँजीवादी वा व्यावसायिक समाचारपत्रहरूले समाजवादी देशको शासन व्यवस्थालाई एकै स्वरमा, ‘अधिनायकवादी’, ‘तानाशाही’ र ‘निरङ्कुश’ शब्दको प्रयोग गर्ने गरेका छन् ¤ किन ? त्यसको एउटै कारण हो– संसारका समाजवादी देशहरू सशस्त्र क्रान्तिबाटै सत्तामा पुगेका हुन् । सत्य यही हो भने बेलायतको पुँजीवादी क्रान्ति वा क्रामवेलको नेतृत्वमा भएको १० वर्षे गृहयुद्ध पनि त सशस्त्र सङ्घर्षबाटै भएको थियो । त्यस […]
भागबन्डाको विषवृक्ष
सरकारले बेपत्ता छानबिन आयोग र सत्य निरुपण तथा मेलमिलाप आयोगमा भागबन्डाको आधारमा नयाँ पदाधिकारी मनोनीत गर्नु ती आयोगको मूलभावनाविपरीत छ । द्वन्द्वकालमा द्वन्द्वरत दुवै पक्षबाट भएका जघन्य अपराधका अपराधीलाई कारबाही गर्ने र बेपत्ता भएका नागरिकको खोजबिन गर्ने उद्देश्यले ती आयोग गठन गरिएका हुन् । स्वभावतः त्यस्ता आयोगमा स्वतन्त्र विज्ञ व्यक्तिको आवश्यकता रहन्छ । द्वन्द्वकालमा स्वयम् संलग्न […]
पैसामुखी प्रवृत्तिले विनयहरू जन्माइरहने छ
चन्द्रागिरी नगरपालिका वडा नं ४ थानकोटमा बस्दै आएका विनय लामिछाने ऋणको बोझ सहन नसकेर शुक्रबार त्रिशुली नदीमा परिवारसहित हेलिएको समाचारले धेरैलाई तरङ्गित बनायो । विनयले आफ्नी श्रीमती र दुई सन्तानसहित नदीको बेगमा हेलिएर आत्महत्याको प्रयास गरेका थिए । श्रीमती र दुई सन्तान पानीमा डुबेर मरे तर विनयको भने स्थानीयले जीवित उद्धार गरे । उनी शिक्षक थिए । तर, छोटो […]
पाँच हजारको जिम्मा लिने पुष्पकमल दाहाल
नेकपा नेता तथा माओवादी सशस्त्र विद्रोहका ‘कमान्डर’ पुष्पकमल दाहालले माघ १ गते राजधानीमा आयोजित एक खुला सभामा कथित जनयुद्धमा मारिएका सत्र हजारमध्ये ५ हजारको जिम्मा लिन आफू तयार भएको बताए । उनले बाँकी १२ हजारको जिम्मा भने तत्कालीन सरकारहरूले लिनुपर्ने जिकिर गरे । दस वर्षको सशस्त्र विद्रोहमा सत्र हजार मानिस मारिएको आँकडा छ । दाहालको यस्तो गैरजिम्मेवार र […]
‘सम्पादकको मुटु’
प्रतिनिधिसभाको विकास तथा प्रविधि समितिले बहुमतबाट पारित गरेको सूचना प्रविधि विधेयकको विरोध चुलिँंदै गर्दा प्रधानमन्त्रीले सञ्चारमाध्यममाथि अर्को प्रहार गरेका छन् । प्रधानमन्त्रीले एउटा उद्योगी–व्यवसायीको भेलामा ‘सरकारका सकारात्मक कामबारे लेख्ने मुटु भएका सम्पादक नभएको’ आशयको अभिव्यक्तिलाई सञ्चारकर्मीले प्रेसमाथि सरकारको असहिष्णुताको रूपमा लिएका छन् । सरकारले गरेका सकारात्मक कामबारे लेख्ने ‘सम्पादक नभएको’ होइन, बरु प्रधानमन्त्रीमा आफूले जनताको अपेक्षाअनुसार काम […]
न्याय ढिलो गरी दिनु नै अन्याय
देशमा राजनीतिक शासन प्रणाली परिवर्तनसँगै न्यायपालिकाको नाम र तह पनि केही फेरबदल भयो तर न्यायपालिकाको अवस्था जस्ताको तस्तै रहेको छ भन्दा तात्विक फरक नपर्ला । अझ न्यायपालिका वा अदालतभित्रका बेथिति र विसङ्गति बढ्दै गएका छन् । सर्वोच्च अदालतकै प्रतिवेदन, छिन्न बाँकी मुद्दाका चाङ र भुक्तभोगीका अनुभवहरूले तिनै तथ्य वर्णन गर्छन् । प्रक्रिया पु¥याउने, मुद्दाका पक्ष […]
चाडपर्वमा विज्ञानको खोजी गरौँ
चाडपर्व सामाजिक जीवनको महत्वपूर्ण हिस्सा हो । चाडपर्वको नाममा अन्धविश्वास र अतिरञ्जना विकृति हो । तथापि अधिकांश चाडपर्व समाजको विकासक्रमको कुनै न कुनै समयको वस्तुगत आवश्यकताले जन्माएको हुन्छ । चाडपर्वलाई शासकले आफ्नो राजनीतिक स्वार्थसिद्धको निम्ति धर्म, पूजा अर्चना र भक्तिसँग जोडेको हुन्छ । त्यसकारण चाडपर्वको वैज्ञानिक पक्ष ओझेल पर्ने र अन्धविश्वास हावी हुने गरेको हुन्छ । यसले चाडपर्व कुन सामाजिक […]