साहित्य Archives

साहित्य

योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा कोषबारे
कृष्णराम त्वानाबासू हिजो संविधानमा भन्यौँ, सामाजिक सुरक्षा श्रमिकको मौलिक हक । बजेटमा बाचा ग¥यौँ, एकीकृत सामाजिक सुरक्षा, हाम्रो प्राथमिकता । आज पूरा गर्दै छौँ वाचा, लागू हुँदै छ सामाजिक सुरक्षा । यही नारा र उद्घोषसँगै नेपाल सरकारले नयाँ युगको सुरुआत भन्दै २०७५ मंसिर ११ गते करोडौँ खर्चेर सामजिक सुरक्षा कोषको औपचारिक उद्घाटन ग¥यो । योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा प्रदान […]
‘हिन्दू जातिको उत्थान र पतन’ कृति पढ्दा
गौरव प्रधान ‘हिन्दू जातिको उत्थान र पतन’ कृति भारतका ज्योतिषाचार्य, विद्यानिधि र संस्कृतका विद्वान रजनीकान्त शास्त्रीले रचेको ‘हिन्दू जातिका उत्थान और पतन’ को नेपालीमा अनुवाद गरिएको कृति हो । प्राध्यापक, कानुनका ज्ञाता एवं बुद्धिजीवी बालकृष्ण श्रेष्ठ (नेभा) ले अनुवाद गरेको यो कृतिको प्रकाशन वंशरत्न मेमोरियल द्रस्ट काठमाडौँ (प्रथम संस्करण, २०६४) ले गरेको थियो । हिन्दू जातिले […]
ज्वाइँ हराएको सूचना
विकल प्रजापति पूर्व झापाबाट टालेको टोपी लगाएका चिन्नु न जान्नु फ्याट्ट फ्याट्ट हिँडेर राजधानी छिरेका पश्चिमबाट सूर्य उडाउने भविष्यवाणी गर्दै कोइरालासँग मिलेर आफ्नो झन्डा फाटी रातारात टनकपुरमा राष्ट्रि«यता बेचेका मेरा ज्वाइँनारायण कतै फेला परे मलाई सूचित गर्न विनम्र अनुरोध छ । हावाबाट बिजुली निकाल्ने, स्याट्लाइटबाट निर्यात गर्ने काठमाडौँमा पानीजहाज ल्याउने, घरघरमा पाइपबाट ग्यास दिने नेवारको घरज्वाइँ […]
लिम्पियाधुरा रक्षा गर्न उठौँ
प्रतिष्ठा अलग झन्डा र विशेषाधिकार भएको जम्मु–काश्मीरमाथिको भारतीय हस्तक्षेप विश्वकै न्यायपे्रमी जनताको लागि सह्य थिएन चीनलाई स्वीकार भएन पाकिस्तानको विरोध भयो । तर नेपालमा ओली–दाहालको सरकार भारतसामु हुतिहारा सावित भयो भारतको आन्तरिक मामिला बताउँदै भारतीय दलाल बन्यो । नेपालका सरकारहरू कस्ता ? भारतीय विस्तारवादसामु झुक्ने एकाधिकार पुँजीको चँगुलमा फस्ने मोदी फाँसीवादलाई ठम्याउन नसक्ने । यसैको […]
सक्वको म राजदास – ७
ई. राजदास श्रेष्ठ महाकवि गिरिजाजस्ता एक शिक्षक, एक साहित्यकारलाई ज्यानमाराको आरोपमा समातेर जेल चलान गरी अमानवीय तरिकाले यातना दिइएको कुरा सुन्दा ममा पञ्चायत व्यवस्थाप्रति घृणा पैदा भयो । देशमा बढ्दै गएको कम्युनिस्ट खेमाप्रति श्रद्धा जाग्दै गयो । नेपालभाषा आन्दोलनका सभा सम्मेलनहरूमा जाने इच्छा झन् झन् प्रबल हुँदै गयो । नेपालभाषा साहित्य समाजमा पनि वामपन्थी विचारधाराका साहित्य सर्जकहरूप्रति […]
‘चिनियाँ जन–कम्युन’ को चर्चा
– समा नेमकिपाका अध्यक्ष नारायणमान बिजुक्छेँ (रोहित) कृत थुप्रै महत्वपूर्ण पुस्तकमध्ये ‘चिनियाँ जन–कम्युन’ पनि एक हो । नेपालमा हाल २४ हजार ५ सत्न्दा बढी सरकारी संस्थाहरू क्रियाशील भएको बताइन्छ । नेपालका सहकारीविद्, सहकारीकर्मी र अभियन्ताहरूले ‘चिनियाँ जन–कम्युन’ पुस्तकको अध्ययन गरेको खण्डमा चीनको इतिहास र चीनको एउटा फरक अनुभवसँग परिचित हुने अवसर पाउनेछन् । सन् १९६० को चीन र […]
के दिउँसै रात पार्नेहरूको राज हो त ?
प्रतिष्ठा धनको प्रतीक लक्ष्मी भए, लक्ष्मीको वाहन लाटोकोसेरो भए, लाटोकोसेरोले दिउँसो नदेख्ने भए, के धनकुम्ल्याउनेहरू दिउँसै रातपार्नेहरू हुन् त ? के उनीहरूले कुम्ल्याएको धन दिउँसै लुटपाट गरिएको हो त ? के लक्ष्मीवा लाटोकोसेराको बास लुटपाट गर्नेकै घरमाहुने हो त ? के भ्रष्टाचारी, कमिसनखोर, तस्करहरू, धनकुम्ल्याउने आदिआदिको उपनाम लक्ष्मी वा लाटोकोसेरो हो त ? के राजतन्त्र […]
दुई कविता
कृष्णकुमार वैद्य, बनेपा १) सुझाए/बुझाएका कुरा खप्पिस रहेछन् शासक त ढाकछोप गर्न, धुलो र मैलो खाल्टाखुल्टीमा फूलबुट्टा भर्न ।। १ ।। जे थियो देखाउनु वेश बरु उत्तिनै खेर, जति छोप्यो उति झन् उदाङ्गिन लाग्दैन बेर ।। २ ।। जस्तो दाम उस्तै काम अचेल भाउ बेसाहा, जोसँग पनि मागी खाने भएछ हाम्रो पेशा ।। ३ ।। होली वाइनले मात्यो कि त दुईतिहाइले, […]