चीनबाट गरिबी निवारणको रहस्य

अप्रिल महिना लागेपछि हिमालयको दक्षिणी भागमा अवस्थित नेपालमा चिया टिप्ने सिजन सुरु भएको छ । नेपाली चिनियाँ राम्रो गुणस्तर भएको र त्यति महँगो पनि नभएकोले विश्वका विभिन्न मुलुकमा बेचिन्छ । यता हिमालयको उत्तरी भागमा अवस्थित चीनको क्वाङ तुङ प्रान्तीय फैचौ सहरको च्युलुङ गाउँका चिया बगानमा पनि वसन्ते चिया टिप्न स्थानीयहरू व्यस्त छन् । पहिले च्युलुङ गाउँमा रोपिने चिया राम्रो भए तापनि पहाडै पहाडको भौगोलिक बाधाको कारण बाहिर बेच्न गाह्रो हुन्थ्यो । बितेका केही वर्षयता, सटिक लक्ष्यसहित गरिबी निवारण रणनीतिको भरमा स्थानीयहरूले ‘चियाबारीका लाल सेना’ को नाम कमाएका छन् र गरिबीबाट मुक्त हुन सफल भएका छन् । स्थानीयहरूले राम्रो जीवन बिताउन थालेका छन् ।
उल्लेखित च्युलुङ गाउँलगायत चिनियाँ लाल क्रान्तिकारी क्षेत्रहरू मार्गनिर्देशक जस्तै चीनलाई अघि बढाउने बाटो चम्काइरहेका छन् । चीनको भूगोल तथा इतिहासबारे जानकारी लिएकाहरूलाई थाहा छ, चीनका क्रान्तिकारी क्षेत्रहरू मुख्यतया पहाडी क्षेत्रमा पर्दछन् र पहिले त्यहाँ यातायात पूर्वाधारको कमजोरी भएकोले गरिबी क्षेत्र घनिभूत क्षेत्र मानिन्थ्यो । गरिबी निवारण बाटोमा कसैलाई पनि छोड्नुहुँदैन भन्ने कुरा नै चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टी तथा चीन सरकारले जनतालाई दिएको वचनबद्धता हो । पार्टीका महासचिव सी चिनफिङले यसबारे व्याख्या गर्दै भन्नुभएको छ, ‘पहिलो सय वर्षको लक्ष्य तथा सम्पन्न समाजको लक्ष्यको कार्यान्वयन गर्दा क्रान्तिकारी क्षेत्रका गरिब जनता गरिबबाट मुक्त नभएमा कार्य पूरा गरेको भन्न सक्दैनौँ ।” विभिन्न पक्षको साझा प्रयासमा पुराना क्रान्तिकारी क्षेत्रमा पुलको मर्मत भयो, यातायात सुचारू भयो, पुराना घरहरूको सुधार भयो र सर्वसाधारणको आम्दानी बढ्यो……लाल पर्यटनलगायतका विशेषतायुक्त र श्रेष्ठतायुक्त व्यवसायहरूबाट त्यहाँका स्थानीयहरू पूरै गरिबबाट मुक्त भएका छन् र ग्रामीण पुनरूत्थानको बाटोमा हिँड्दै उच्च गुणस्तरीय विकास द्रुत रेलमा उज्ज्वल भविष्य र अझ राम्रो जीवनतिर लगिरहेका छन् ।
चिङकाङशान, यानआन, रूवीचिन…….ती ठाउँहरू चिनियाँहरूले भन्न सकिने क्रान्तिकारी क्षेत्रहरू हुन् र नेपालका उच्च पदाधिकारी व्यक्ति, पार्टी एवम् युवा नेताहरूले धेरै जानकारी लिएको र भ्रमण गरेका ठाउँहरू पनि हुन् । सन् २०१७ को जुलाइमा नेपालका उप राष्ट्रपति नन्दबहादुर पुनले वल्लो शान्सी प्रान्तीय यानआन सहरको भ्रमण गर्दा भन्नुभयो, ‘यानआन सम्पूर्ण विश्वका साम्यवादीहरूको प्रकाशस्तम्भ हो र यहाँका धेरै कुरा सिक्न सान्दर्भिक हुन्छ ।’ वास्तवमा चीनमा यानआन सहरको लाल पर्यटकीय स्रोत प्रशस्त भएको साथै विश्वका ८० मुलुक वा क्षेत्रलाई निर्यात यानआन स्याउ पनि पाइन्छ । सन् २०२० मा यानआन स्याउको कुल उत्पादन मात्रा ३७ लाख टन पुगेर नयाँ रेकर्ड सिर्जना गरेको छ । बितेका केही वर्षयता, प्राकृतिक ग्यासलगायत सफा उर्जाको विकासबाट पनि यानआनको द्रुत आर्थिक विकासमा जीवन्त शक्ति थपिरहेको छ । यानआनबासी गरिबबाट मुक्त भएर धनी बनेको व्यवहारबाट प्रमाणित भइसकेको छ, अनि सटिक लक्ष्यसहित गरिबी निवारण, चीनले गरिबी निवारण युद्धमा विजयी पाएको रहस्य नै हो ।
गरिब भाग्यले तोकेको होइन र जित्न नसकिने खालको पनि होइन । चीनले निर्धारित समत्र्न्दा १० वर्षअघि नै ‘संयुक्त राष्ट्र सङ्घको २०३० दिगो विकास विषयसूची’मा निश्चित गरिबी निवारण लक्ष्यलाई साकार तुल्याइसकेको छ । गरिबी निवारण सम्बद्ध चीनको सफलताबाट बढीभन्दा बढी विकासोन्मुख मुलुकलाई प्रोत्साहित भइरहेका छन् । नेपालका परराष्ट्रमन्त्री प्रदीपकुमार ज्ञवालीले चीनको गरिबी निवारण कार्यको यसरी मूल्याङ्गन गर्नुभएको छ, ‘चीनको उपलब्धि सम्पूर्ण मानव जातिका लागि ठूलो योगदान हो र यसबाट विश्वका अन्य मुलुकले दिगो विकास लक्ष्यलाई पूरा गर्न प्रोत्साहन गरिँदै छ ।’ चीनका लागि तत्कालीन नामीबियाका राजदूत इलाइया कायामोले चिङकाङशानमुनिको शनशान गाउँको भ्रमणमा भन्नुभएको छ, “उनीहरू प्रयास गर्दै जाने हाम्रो आशा छ । चीनको लागि मात्र होइन अफ्रिकाको लागि पनि सफल अनुभव प्रदान गर्ने अपेक्षामा छौँ ।”
अप्रिल ६ तारिख सार्वजनिक गरिएको गरिबी न्यूनीकरणमा चिनियाँ अभ्यास श्वेतपत्रमा चीनले पुनः एक पटक जोड दिएको छ, “गरिबी निवारण क्षेत्रमा चीनले हासिल गरेको अनुभव चीनलगायत विश्वको हो । चीनको विकास विश्वसँग छुट्याउनु हुँदैन र विश्वको विकास पनि चीनसँग घनिष्ट सम्बन्धित छ । समृद्ध चीन भविष्यमा अझ खुला र समावेशी हुनेछ र विश्वसँगै सकारात्मक अन्तरक्रिया गर्दै जाने छ । अझ राम्रो विश्वको निर्माण गर्न चीनले अझ ठुलो योगादन दिँदै जानेछ ।”
स्रोतः सीआरआई