चीनले बहुपक्षीय जलवायु शासन प्रक्रियामा सकारात्मक ऊर्जा सञ्चार गरेको छ

जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय फ्रेमवर्क कन्भेन्सन (कोप–२९) का पक्षहरूको सम्मेलनको २९ औँ सत्र करिब ३० घण्टापछि नोभेम्बर २४ मा सम्पन्न भयो ।
पेरिस सम्झौताको धारा ६ अन्तर्गत जलवायु वित्तपोषण र विश्वव्यापी कार्बन बजार संयन्त्रसँग सम्बन्धित मुद्दाहरूको लागि नयाँ सामूहिक क्वान्टिफाइड लक्ष्य (NCQG) मा निर्णयहरूसहित जलवायु सम्झौताहरूको प्याकेज पुग्यो ।
यस व्यवस्थाले विकासोन्मुख देशहरूलाई जलवायु कार्य सञ्चालन गर्न र अर्को वर्ष राष्ट्रिय स्तरमा निर्धारण गरिएको योगदानको नयाँ चरण पेस गर्नको लागि आधार तयार पार्ने अपेक्षा गरिएको छ । यसले विश्वव्यापी हरियो र कम–कार्बन सङ्क्रमणको सामान्य प्रवृत्तिलाई थप सुदृढ बनायो ।
यसले फेरि एकपटक प्रमाणित ग¥यो कि मानवजाति साझा भविष्य भएको समुदाय हो र हामीले एकजुट भएर जलवायु चुनौतीहरूसँग संयुक्तरूपमा सामना गर्नुपर्छ ।
बहुपक्षवाद मौलिक सिद्धान्त र विश्वव्यापी जलवायु कार्यको अन्तिम समाधान हो । चीनले बहुपक्षीयतालाई दृढताका साथ समर्थन गर्दछ, सधैँ मूलरूपमा संयुक्त राष्ट्रसँग अन्तर्राष्ट्रिय प्रणालीको रक्षा गर्दै र विश्वव्यापी जलवायु शासनको लागि प्राथमिक प्लेटफर्मको रूपमा जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी संयुक्त राष्ट्र फ्रेमवर्क कन्भेन्सन (UNFCCC) को भूमिकालाई समर्थन गर्दछ । अन्तर्राष्ट्रिय परिदृश्य जतिसुकै विकसित भए पनि जलवायु परिवर्तनलाई सक्रियरूपमा सम्बोधन गर्ने चीनको सङ्कल्प वा प्रयासमा कुनै परिवर्तन आउने छैन ।
चीनले हरित विकासमा प्रतिबद्ध रहने र विश्वव्यापी हरित सङ्क्रमणको लागि महत्वपूर्ण गति प्रदान गर्ने राष्ट्रिय रणनीतिलाई दृढतापूर्वक कार्यान्वयन गरिरहेको छ ।
जलवायु वार्तालाई सक्रियरूपमा अगाडि बढाउनदेखि अन्तर्राष्ट्रिय शून्य–कार्बन टापु सहयोग पहल औपचारिकरूपमा सुरु गर्न र ‘चीन प्याभिलियन’ स्थापना गर्नदेखि आफ्नो जलवायु कार्य अनुभव देखाउने पक्षीय कार्यक्रमहरूको शृङ्खला आयोजना गर्न, चीनले कोप–२९ को समयमा व्यावहारिक कार्यको लागि आफ्नो प्रतिबद्धता देखाएको छ । सबै पक्षहरूसँग ऐक्यबद्धतामा काम गरेर, चीनले विश्व जलवायु शासनको बहुपक्षीय प्रक्रियामा सकारात्मक ऊर्जा प्रक्षेपित गरेको छ, दृढताका साथ साँचो बहुपक्षवादको अभ्यास गरेको छ ।
ब्राजिलको वातावरण तथा जलवायु परिवर्तन मन्त्रालयका जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी राष्ट्रिय सचिव आना टोनीले सम्मेलनको क्रममा चीनले आयोजना गरेको कार्यक्रमले जलवायु परिवर्तनसँग जुध्न प्रमुख देशको आफ्नो दृढ प्रतिबद्धता र विकासका अनुभवहरू आदान–प्रदान गर्ने जिम्मेवारीलाई उदाहरणीयरूपमा देखाएको बताइन् ।
जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी दक्षिण–दक्षिण सहयोगको ढाँचाअन्तर्गत चीनले अन्य विकासोन्मुख देशहरूलाई निरन्तर सहयोग र सहायता प्रदान गर्दै आएको छ । २०१६ देखि चीनले अन्य विकासोन्मुख देशहरूमा जलवायु पहलहरूलाई बलियो बनाउन १७७ बिलियन युआन (२४.५अर्ब डलर) भन्दा बढी आर्थिक सहयोग प्रदान गरेको छ ।
चीनले ४२ विकासोन्मुख देशहरूसँग ५३ वटा समझदारी पत्रमा हस्ताक्षर गरेको छ र जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी ५८ दक्षिण–दक्षिण सहयोग तालिम सत्रहरू आयोजना गरेको छ । यी सत्रहरूले यस क्षेत्रमा २,४०० भन्दा बढी पेशेवरहरूलाई तालिम दिएका छन्, जसले जलवायु चुनौतीहरूको सामना गर्न प्रयासरत राष्ट्रहरूलाई ठोस समर्थन प्रदान गर्दछ ।
संयुक्त राष्ट्र सस्टेनेबल डेभलपमेन्ट सोल्युसन नेटवर्कका अध्यक्ष र कोलम्बिया विश्वविद्यालयका प्राध्यापक जेफ्री साक्सले चीन विश्वव्यापी ऊर्जा सङ्क्रमण र जलवायु परिवर्तनविरुद्धको लडाइँमा एक अपरिहार्य शक्ति भएको टिप्पणी गर्नुभयो ।
जलवायु परिवर्तनलाई सम्बोधन गर्नु सम्पूर्ण मानवजातिको साझा मिसन हो र प्रमुख देशहरूबिचको सहकार्य आवश्यक छ । चीन र संरा अमेरिकाले यसअघि पेरिस सम्झौतालाई अनुमोदन गर्ने र संयुक्त राष्ट्रसङ्घका महासचिवलाई संयुक्तरूपमा अनुमोदन गर्ने कागजातहरू पेस गरेर उदाहरण बसाएका छन् । यस चुनौतीविरुद्ध विश्वव्यापी प्रयासमा महत्वपूर्ण योगदान दिँदै तिनीहरूले जी–२० ढाँचाअन्तर्गत जीवाश्म इन्धन सब्सिडीहरूको सहकर्मी समीक्षा पूरा गर्न पनि नेतृत्व गरे ।
गत वर्षको नोभेम्बरमा चीन र अमेरिकी राष्ट्रपतिहरूले सान फ्रान्सिस्कोमा सफल भेटवार्ता गरेका थिए, जहाँ जलवायु सहयोगलाई अगाडि बढाउने मुख्य परिणामहरूमध्ये एक थियो । दुवै राष्ट्रका नेताहरूद्वारा निर्देशित, दुवै पक्षले जलवायु सङ्कटलाई सम्बोधन गर्न सहयोग अभिवृद्धि गर्ने सम्बन्धमा सन्नील्यान्ड स्टेटमेन्टलाई सक्रियरूपमा लागू गरेका छन् र २०२० को दशकमा आधिकारिकरूपमा जलवायु कार्य वृद्धि गर्ने कार्य समूह सुरु गरेका छन् ।
कोप –२९ को समयमा, एक चीन–अमेरिका सर्कुलर अर्थतन्त्र (२०२४) र सर्कुलर अर्थतन्त्रमा अन्य अनुसन्धान नतिजाहरूसम्बन्धी संयुक्त अनुसन्धान प्रतिवेदन पहिलोपटक अनावरण गरिएको थियो, जसको लक्ष्य गोलाकार अर्थतन्त्रको विकासलाई प्रवद्र्धन गर्ने र विश्वव्यापी जलवायु लक्ष्यहरूलाई समर्थन गर्ने लक्ष्य राखिएको थियो ।
पारस्परिक सम्मान, पारस्परिकता र एकअर्काको सरोकारको विचारको आधारमा चीन र संरा अमेरिकाले जलवायु क्षेत्रमा वार्ता र सञ्चारलाई सुदृढ पारेका छन्, पारस्परिक लाभकारी सहयोगको खोजी गरेका छन् र जलवायु परिवर्तनविरुद्धको संयुक्त प्रयासका लागि अनुकूल ‘व्यापक जलवायु’ को विकास गरेका छन् ।
पृथ्वी मानवताको साझा घर हो र नीलो आकाश, हरियो हिमाल र सफा पानी भएको स्वच्छ र सुन्दर संसार यस विश्वव्यापी गाउँका सबैको साझा आकाङ्क्षा हो ।
चीनले सबै पक्षहरूसँग मिलेर काम गर्न जारी राख्नेछ, मानव जातिको साझा भविष्य भएको समुदाय निर्माण गर्ने दृष्टिकोणलाई कायम राख्नेछ र मानवता र प्रकृतिबिचको सद्भाव बढाउने र पृथ्वीलाई स्वच्छ र थप सुन्दर बनाउने बहुपक्षीय प्रक्रिया र जलवायु परिवर्तनसम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय सहयोगलाई अगाडि बढाउनेछ ।